WIE IS ER NOG BANG VOOR DUITSLAND?

Toen Gerhard Schröder in 2005 de verkiezingen verloor kon hij dat niet verkroppen. Als een embryonale Trump liet hij de buitenwacht dagenlang in het ongewisse over de vraag of hij de uitslag zou accepteren. Tenslotte moest hij wel en kon Angela Merkel aantreden.

Dit was heel naar voor Schröder en hij ging dan ook acuut aan het gas: hij werd baas bij Nord-Stream, de onderneming die gaspijpen aanlegt van Rusland naar Duitsland waarin het Russische Gazprom een meerderheidsaandeel heeft (en onze bloedeigen Gasunie een klein minderheidsaandeel).

Chantabel
De overstap van Schröder stonk erger dan het gas zelf. Eerder dat jaar had hij als bondskanselier samen met Poetin het Nord-Stream-verdrag mogelijk gemaakt. Zijn benoeming was een fijne beloning en hij kon met zijn achtergrond Poetin mooi verder helpen bij diens streven Europa chantabel te maken en zoveel mogelijk geld achterover te drukken. Een fraaie rol is dat voor een voormalige Duitse regeringsleider, maar Schröder kwam er mee weg. Hij is vast een welkome gast in de datsja. Hij wel.

Haaien
Wat ik me van die verkiezingen in 2005 herinner is dat Merkel zich gedeisd hield. Ze kwam er toch wel. In die tijd las ik ook dat medelijden op zijn plaats zou zijn als je Angela in een bak met haaien zou gooien. Medelijden met de haaien wel te verstaan. Dat beeld is me altijd bij gebleven. Naarmate de tijd vorderde ging ik haar meer waarderen. Dat was een merkwaardige ervaring, want ik had een aversie tegen zogenaamde christelijke politiek en al helemaal tegen CDU/CSU-politici als Helmuth Kohl, Franz Josef Strauss en Kurt Georg Kiesinger. Ik zag meer in Willy Brandt. Inmiddels had ik dankzij Schröder ook mijn bekomst van de SPD.

Hoongelach
Een jaar of drie geleden sprak ik in Beieren een Duits echtpaar van ongeveer mijn leeftijd. Op mijn opmerking dat die Merkel zo gek nog niet was barstten ze in hoongelach uit. Ach, die Merkel, hou op zeg, alleen maar stagnatie, niets kwam er in Duitsland van de grond. Daar keek ik van op. Voor mij was Duitsland toch nog altijd het land van het Wirtschaftswunder waar je op de Autobahn enorm op je qui vive moest zijn omdat een stip in je achteruitkijkspiegel in een mum van tijd kan veranderen in een voorbijrazende raket op wielen. Dat is nog steeds zo en wel beschouwd behoorlijk achterlijk, maar ik zag het als machtsvertoon.

Nachtmerries
Duitsland, het land waar ik als kind nachtmerries van had. Wat was ik blij dat we niet vlak bij de Duitse grens woonden! Nog steeds vind ik het moeilijk te begrijpen dat dat ene land heel Europa kon veroveren, bezet kon houden en tegelijkertijd op ettelijke fronten tegelijk kon vechten tegen de rest van de wereld. Even verwonderlijk was het dat ze na hun nederlaag met een sterk uitgedunde mannenbevolking zo razendsnel herrezen uit het puin en de sterkste economie van Europa werden.

Gekooid beest
Hoewel mijn wantrouwen geleidelijk afnam, ik zelfs vakanties in Duitsland doorbracht en daar alleen maar aardige Duitsers ontmoette, leeft deep down in mijn hoofd nog altijd het idee van een volk als een gekooid beest, een monster met een ongelooflijke energie, agressie en een onvoorstelbare wreedheid dat je vooral niet moet loslaten. Is dat een generatiedingetje? Of ben ik de enige die dat nog zo voelt? Ben ik paranoïde? Vaak hoor je commentatoren beweren dat Duitsland ‘zijn verantwoordelijkheid moet nemen’ in Europa. Daarmee bedoelen ze dat Duitsland het heft in handen moet nemen. Alsjeblieft niet, zou ik zeggen, Europa is een gezamenlijke onderneming, laat het dat vooral blijven, hoe moeizaam het ook gaat. Duitsland moet zo weinig mogelijk laten merken dat het van de club het machtigste lid is.

Getemd?
Afgelopen zondag zag ik op tv twee keer hetzelfde liberale bondsdaglid op de tv. In voortreffelijk Nederlands vertelde Otto Fricke dat zijn land het land van de fax is. Hij wou daarmee zeggen dat Duitsland qua digitalisering enorm achterloopt. Fijn voor mijn Duitse medebejaarden, maar minder voor Duitsland als geheel. In de week daarvoor zag ik een reportage over de naweeën van de overstromingen in Noordrijn-Westfalen. Ruim twee maanden na de ramp is het daar nog een enorme puinhoop. Het leek Haïti wel, waarmee ik niets ten nadele van het straatarme Haïti wil zeggen, maar wel van de rijke Duitsers. Waarom wordt daar niet opgeruimd? Ligt Duitsland misschien op z’n kont? Is het beest getemd?

Slechte verliezer
De minister-president van Rijnland-Westfalen is Armin Laschet, de lijsttrekker van CDU/CSU. De man komt over als een dweil, een dweil dus die de eigen deelstaat niet dweilt. Hij bestond het na zijn nederlaag te zeggen dat hij het aan zijn kiezers verplicht is een nieuwe regering te vormen met aan het roer ……… raad eens? Laschet, zei de gek, alsof hij de verkiezingen had gewonnen. Slechte verliezer, net als Schröder. Zijn voornaamste tegenstrever, Olaf Scholz, oogt als Dorknoper zelve. Maar op de uitslagenavond wilde hij even vlammen en riep hij dat het overduidelijk is dat de kiezer een nieuwe Bundeskanzler wil en dat die Olaf Scholz heet. Je moet het maar uit je strot krijgen als driekwart van de kiezers niet op je heeft gestemd, een kwart van de kiesgerechtigden niet kwam opdagen en Merkel niet meer meedeed.

Sjoemelsoftware
Alles naar jezelf toerekenen, dat is sjoemelsoftware die politici niet alleen in Duitsland met zich meedragen. Scholz en Laschet zijn daarmee als politici nogal gewoontjes. Ik denk dat we weinig van ze hebben te verwachten. Noch te duchten. Ik gok op een Grosse Koalition, met die Grünen in het zijspan.