WAAROM STEEDS DIE TROTS?

Bruin bracht me met zijn motto Hoop, lef en trots weer even terug bij Rita Verdonk, die de politieke partij Trots Op Nederland oprichtte, TON dus. TON denderde zelfs in dit platte land met veel geraas onverwijld de afgrond in.

Waar was ze eigenlijk trots op? Ik kan me voorstellen dat je trots kunt zijn op je eigen prestaties, al vind ik dat niet meteen aanbevelenswaardig. Maar trots zijn op het land en zijn verworvenheden waar toevallig jouw wieg stond en waar je hoegenaamd part noch deel aan hebt gehad, bullshit.

Rita’s TON

Holle praatjes
Evenmin kan ik de trots van de nieuwe coalitie plaatsen. Geen idee waar die op slaat. Laat ze maar eens vertellen waar ze zo trots op zijn, zodat we de gelegenheid krijgen ze niet alleen uit te lachen om hun holle praatjes, maar ook om hun inhoud. ‘Trots zijn’ is typisch taal voor mensen die maar wat roepen. Soms wordt trots zijn zelfs als oplossing voor een probleem aangedragen.

Scheepsbouw
Dat maakte ik laatst mee op een bijeenkomst in Hoogezand. Misschien heeft u wel eens gehoord van deze aan het Winschoterdiep gelegen plaats in Groningen. Er kwam een zestigtal mensen bijeen naar aanleiding van een tv-uitzending van de VPRO over de maakindustrie, met de focus op de tegenwoordig succesvolle scheepsbouw aldaar. De meeste aanwezigen waren afkomstig uit de scheepsbouwsector en toeleveringsbedrijven.

Witte boord
Daar gold als algemene klacht dat er te weinig technisch personeel is voor de op deze meet up (zo heet dat tegenwoordig) luid toegejuichte industrie. Lassers en zo. Dat komt omdat de jongeren niet te porren zijn voor opleidingen in de techniek. Men wist te vertellen dat iedereen een witte-boord-baan wil, vooral moeders voor hun zonen. Dit is volkomen onterecht, omdat werken met je handen veel bevrediging en een prima salaris oplevert, zo vernamen wij. Maar ja, zie dat die jongeren en hun moeders maar eens aan het verstand te peuteren.

Mamma’s oogappeltje

Gesmoord animo
Bij herhaling werd als remedie geopperd dat de Groningers trots moeten zijn op hun prachtige maakindustrie. Dat zou de jongelui wel overhalen. Het deed me denken aan een verzuchting van Hans Alders dat hij voortdurend opliep tegen de mentaliteit ‘het is hier niks, het was niks en het wordt niks’. Daarin smoorde volgens de toenmalige Groninger CdK elk animo voor nieuwe initiatieven.

Dikke bloasers
Gebrek aan geloof in jezelf is ondermijnend, enig zelfvertrouwen kan geen kwaad. Maar hoe krijg je dat? In geen geval van buitenstaanders die roepen dat je trots moet zijn. In Friesland hebben ze het gezegde dat je niet van de vloer op de zolder kunt stappen. Van de al te schampere kelder naar de al te trotse nok is al helemaal geen doen. De jongeren zullen dus stap voor stap overgehaald moeten worden. Voorlichting, schoolexcursies naar bedrijven en bezoeken aan scholen van enthousiaste lassers kunnen helpen. En vooral slim gebruik van sociale media. Maar ze voorhouden dat ze trots moeten zijn? ‘Dikke bloasers’, zullen ze denken. Het staat veel te ver van ze af.

Minderwaardigheidscomplex
Je hoeft tegenwoordig de radio of tv maar aan te zetten of de trots vliegt je om de oren. We zijn trots op ons land, op onze welvaart, op ons voetbalelftal, op ons verkiezingsprogramma, op onze kandidatenlijsten, op onze boeren, op onszelf en op de kat z’n viool. Van Rob Jetten moeten we zelfs trots zijn op tachtig jaar vrede in West-Europa. Mij stemt die vrede dankbaar, maar niet trots. En nu moeten we zelfs trots zijn op een coalitie die nog niets gepresteerd heeft. Wat zijn wij voor een volk dat we ons zo moeten oppompen? Het lijkt wel of we een minderwaardigheidscomplex moeten trotseren.

Meerderwaardigheidscomplex
De grote Van Dale (dertiende editie, 1999) geeft als verklaring voor trots: vervuldheid van en het doen blijken van het (al of niet gerechtvaardigde) gevoel dat men meer is dan anderen. Die omschrijving slaat de spijker op de kop. We kampen dus met een meerderwaardigheidscomplex. Van psychologen heb ik begrepen dat beide complexen nauw verwant zijn. Wel zit dat tussen haakjes geplaatste al dan niet gerechtvaardigde van dat gevoel me dwars. Het lijkt me nooit te rechtvaardigen dat je vindt dat je meer bent dan anderen. Maar misschien loop ik achter en was de betreffende lemma-redacteur zijn tijd ver vooruit en in 1999 al rijp voor onze nieuwe coalitie.

Influencer
Vroeger antwoordden jongetjes op de vraag wat ze later wilden worden: brandweerman. Tegenwoordig is dat influencer, las ik in het Dagblad van het Noorden. Misschien is het te combineren: Barry de Blusser op tiktok. Of Max de Metselaar, een lachende loodgieter of een dansende lasser. Nou ja, ik roep maar wat, want met die wereld heb ik niks. Geef mij maar ‘Hup daar is Willem met de waterpomptang, de nijptang en de combinatietang‘.