Dat kan er ook nog wel bij in dit land: blijken onze spoorrails niet te voldoen aan de veiligheidsnorm. Niet een beetje niet, maar ruim niet. Groot nieuws zou je zeggen, maar het veroorzaakte nog geen rimpeling. Het was geen voorpaginanieuws. Ook sprongen passagiers niet in paniek uit de treinen. Of de ProRaildirectie eronder. ‘Nee hoor, het treinverkeer is nog helemaal veilig’, klonk het van die kant, en het ministerie van verkeer papegaaide het na.
Mij zie je voorlopig niet meer in de trein. Ik was al geen fervent treinreiziger, omdat treinen mijn woonplaats niet aandoen. Er loopt wel een spoor, maar daar rijdt alleen een toeristische stoomtrein overheen.
Verheugd
Het toeval wil dat er vergevorderde plannen zijn om die enkele tientallen kilometers stoomtreinspoor te gebruiken voor gewone treinen, zodat ik straks in Stadskanaal op de trein naar Groningen kan stappen. Ik heb me daar enorm op verheugd, maar ook dat stuk spoorweg blijkt niet veilig. Kijk maar naar het kaartje dat de Volkskrant op 11 december afdrukte bij zijn artikel over het alarmerende onderzoek dat niemand alarmeerde. Beetje gek is dat wel, want 1400 van de 2600 kilometer treintalud voldoet niet aan de norm.

Volkskrant 11 december 2023
Opsteker
Ik geef toe dat mijn hart opsprong toen ik het kaartje bekeek. Ik had verwacht dat vooral wij Noordelingen onveilig reizen. Bij ons vallen immers altijd de klappen. Maar nee, ook in de randstad deugt het voor geen meter. Dat komt omdat alleen op zandgrond de bodem stevig genoeg is. Daar gaat het om, om taluds die kunnen wegzakken onder het geweld van de treinen. Eindelijk is het Noorden eens niet achtergesteld. Deze opsteker vergoedt de bittere pil dat die trein vanaf Stadskanaal nooit zal gaan rijden. Want wie is er zo gek om op een onveilig talud een nieuwe treinverbinding te beginnen?
Conservatief
ProRail heeft zelf opdracht gegeven tot een onderzoek naar de soliditeit van de bodem onder ons railstelsel. De uitkomst was een tegenvaller, maar: ‘Geen reden voor paniek’, aldus de railbeheerder. Nou is er volgens mij nooit reden voor paniek. Paniek is altijd zinloos. Er is wel reden om het hoofd koel te houden, maar zo koel als bij ProRail gaat ver.. ‘De veiligheidsnorm is conservatief’, zeggen ze daar. En: ‘We moeten controleren of de berekeningen wel echt kloppen.’ En: ‘In de afgelopen 105 jaar is geen enkel baanlichaam verzakt. We beschouwen het treinverkeer daarom nog als veilig’. Nattevingerwerk, zou ik zeggen.

Volkskrant 11 december 2023
Genua
Waarvoor hebben we eigenlijk veiligheidsnormen? Om ze te cancelen als dat beter uitkomt? Vooruit dan maar. Die 21 miljard die het kost om damwanden te slaan die er voor moeten zorgen dat die 1400 km aan railbeddingen niet wegzakken als de treinen door de bochten gieren zijn immers niet op te brengen. Bovendien zijn soortgelijke alarmberichten jaren geleden ook al verschenen over onze bruggen en viaducten. Daar denderen we met zijn allen ook nog overheen. Niemand gelooft dat in ons gave landje kan gebeuren wat Genua overkwam. Inderdaad: tot dusver heeft de Heere ons geholpen.
Onfortuin
Maar ook al heb je die 21 miljard, dan is de klus nog niet geklaard. Wie zouden dat moeten doen? De bouwvakkers hebben we er niet voor. Als je het over infrastructuur hebt wijs ik op de sleuven die in mijn omgeving, vermoedelijk zelfs in het hele land, zijn gegraven voor internetkabels. Onveranderlijk wordt dit werk gedaan door onverstaanbare mannen uit de Balkan. Tot hun heupen staan ze in de modder, zich afvragend welk onfortuin hen van moeders schoot en pappot heeft verdreven om kou en regen te trotseren voor werk waar wij Nederlanders te mooi voor zijn, tegen een loon waarvoor niemand hier zijn bed uitkomt. Opdat wij fijn snel kunnen internetten.

Ingenieurs
Die bouwvakkers moeten we dus uit het buitenland halen, maar dat mag niet van Wilders, Omtzigt en Yesilgöz en Plas. Ook naar ingenieurs die de versterkingen moeten ontwerpen kunnen we fluiten. Degenen die het kunnen gaan binnenkort met pensioen en nieuwe aanwas is er niet, want onze kinderen leren geen rekenen meer op school. Ingenieurs moeten kunnen rekenen, ik zeg het er voor de zekerheid maar even bij.
Alles bij elkaar genomen is het dus maar goed ook dat we rekkelijk omspringen met die veiligheidsnormen. Er is toch niks aan te doen. En we kunnen Nederland moeilijk stilleggen.
Hoge hoed
Dit brengt me bij het goede nieuws dat de NS kort voor ProRails jobstijding bracht: dankzij een geslaagde personeelswervingsactie kan de NS nu dagelijks 250 treinen extra laten rijden. Binnen een jaar heeft het treinbedrijf maar liefst 1500 conducteurs en machinisten weten aan te trekken. Meer drukte dus op onze spoorwegen en dus ook meer druk op onze taluds. Een enorme prestatie op onze krappe arbeidsmarkt, maar ik heb geen journalist horen vragen waar die mensen vandaan zijn getoverd. Uit de hoge hoed? Uit het buitenland?
Zodra het gaat schuiven
Er was meer goed nieuws deze week: Niet eerder vielen er zo weinig doden op ons spoor als vorig jaar. Alle reden dus om lekker door te snurken. Maar nee, dan kennen we ProRail nog niet. Daar blijven ze waakzaam en overwegen ze sensoren aan te brengen op de spoorlichamen. Overwegen en spoorwegen, een mooi koppel. Mochten die sensoren er komen, maar dat staat vanwege de kosten (duur!) nog lang niet vast, dan kunnen ze zodra de rails gaan schuiven op het hoofdkantoor zien waar het mis dreigt te gaan. Of mis ging. Voor het laatste geval heb ik een suggestie: gezichtsherkenning in de treinen. Als je bij het instappen alle passagiers alvast registreert wordt het identificeren van de slachtoffers een stuk eenvoudiger. De nabestaanden zullen dankbaar zijn. Het mag wel niet van Europa, maar daar weet het nieuwe rechtse kabinet wel een mouw aan te passen.
1 reactie
In 2022 noteerden we 745 doden en 8300 ernstig gewonden in het verkeer. Het lijkt wel of dat als iets onvermijdelijk wordt gezien, want de heilige koe heet niet voor niets zo. De trein is, ondanks uiterst geringe kans op spoorbaanverzakking, vele malen veiliger. Treinongelukken zijn zeldzaam en daardoor omgekomen passagiers nog veel zeldzamer. Weliswaar springen er jaarlijks een paar mensen voor de trein met vaak de dood tot gevolg, maar dat is de spoorveiligheid niet aan te rekenen. Zijzee kaart wel terecht aan waarom we normen stellen en niet handhaven. Misschien hebben we teveel normen op papier (is geduldig) en te weinig handhavers. De wapenspreuk van ons in menig opzicht verzakkende kikkerlandje kunnen we daarom maar het beste veranderen in ‘Je ne maintiendrai plus’.