REMKES: VERBIED PRIVÉ-AUTO EN NEDERLAND IS NIET MEER VOL

Na de boeren moet nu de automobilist het ontgelden: met ingang van 2035 moet er een verbod komen op de personenauto voor particulieren. Dit is het verrassende advies van Johan Remkes na zijn studie over de vraag Is Nederland Vol? Remkes’ antwoord: ‘Ja, tenzij’. Mocht zijn advies worden gevolgd, dan heeft ons land een wereldprimeur. De Bovag en de ANWB hebben al een krachtig protest laten horen.

Achtergrond van de studieopdracht is dat Nederland op allerlei terreinen stagneert. Het kabinet ziet zich geplaatst voor schier onoplosbare problemen op het gebied van natuur, milieu, ruimte, energie, woningbouw, landbouw, zorg en misdaadbestrijding. Het volk mort, wat zich uit in toenemende protesten tegen de komst van asielzoekers. Populisten met hun Nederland-is-vol-geroep spinnen daar garen bij. Wonderdokter Remkes moest ze de pas af snijden, maar de regering komt van een koude kermis thuis. Buurten en wijken hangen vol omgekeerde vlaggen. De Telegraaf kopt: AUTODIEF REMKES PAKT ONZE VRIJHEID AF. Remkes’ eigen VVD is de stickeractie VroemVerDomme gestart. Een volksoproer dreigt.

Recht voor de raap
Wonderdokter Remkes zelf blijft stoïcijns onder de kritiek. Na zijn rapporten Niet alles kan overal en Wat wel kan is hij wel wat gewend. Aan de hand van zijn derde rapport Het kan als het moet legt de Groninger uit: “Ik heb niet de illusie dat mijn aanbevelingen tot grote vreugde zullen leiden. Ik denk echter dat het belangrijker is het eerlijke verhaal begrijpelijk te vertellen dan ten behoeve van een goede ontvangst me te verschuilen in lange zinnen met halve beloften. Linksom of rechtsom, het particuliere autobezit heeft zijn tijd gehad. Ik zeg het recht voor de raap: als we in de begintijd van de auto enig benul hadden gehad van al zijn ongewenste uitwassen, dan waren we er nooit aan begonnen. Het beslag op ruimte, milieu, arbeid en algemene middelen gaat alle perken te buiten. Als we die ruimte vrijspelen is Nederland plotseling helemaal niet meer vol. Dan kunnen we weer alle kanten op: huizen bouwen, natuur herstellen en recreëren.”

Er is al een hashtag #RamRemkesRechtvoorz’nRaap. Verontrust u dat niet?
“In genen dele. Ik rook er geen shagje minder om. Het zou me pas verontrusten als er niet dergelijke reacties kwamen. Klokkenluiders zijn zelden geliefd, maar we ontkomen niet aan de boodschap dat heel Nederland de bakens moet verzetten, niet alleen de boeren.”

Nederland is vol ging toch over asielzoekers? Wat hebben auto’s daar mee te maken?
“Meer dan u denkt. Alleen echte vluchtelingen zullen blijven komen, maar gelukszoekers hebben hier niets meer te zoeken. Voor hen is een eigen auto de grote droom en tegenover het thuisfront een bewijs van het succes van hun emigratie. Als de populistische partijen gelijk hebben met hun bewering ‘dat het allemaal gelukszoekers zijn’, dan gaan we nu het bewijs leveren of dat waar is.”

Je kunt toch niet iedereen zomaar zijn auto afpakken? Wat moet er met die auto’s gebeuren?
“De staat koopt de auto’s op tegen een eerlijke prijs. Er komt een miljardenfonds, net als voor de boeren. Maar dit wordt een revolving fund, want die auto’s worden weer verkocht in landen als Polen en Bulgarije. Daar zitten ze te springen om tweedehands auto’s. Nog wel, want ook voor die landen zal het moment aanbreken dat ze noodgedwongen afscheid nemen van de auto. Daarom is het zo belangrijk dat wij er op tijd bij zijn; over een paar decennia zijn occasions geen cent meer waard.”

Is het niet asociaal om die landen met ons probleem op te zadelen?
“Die landen hebben het recht op hun eigen beleid. Ze hebben daar meer ruimte dan wij. Dat gaat ook op voor landen als Frankrijk en Spanje. We hebben berekend dat ongeveer vijf procent van de Nederlanders, vooral jong-gepensioneerden die menen dat ze beslist niet zonder auto kunnen, daarheen zullen emigreren. Dat geeft ons weer extra armslag.”

De autobranche is het trekpaard van onze economie, die tienduizenden, zo niet honderdduizenden mensen werk biedt. Onze economie zal instorten.
“Nonsens. Door ons plan zal de werkgelegenheid in allerlei andere sectoren toenemen. Wij komen met voorstellen voor een Deltaplan Mobiliteit en een Nationaal Innovatie- en Omscholingsprogramma. We maken miljarden vrij voor het openbaar vervoer. Overal in ons land liggen nog tracés en taluds van afgedankte spoor- en tramlijnen. Die moeten weer in ere worden hersteld. Rails, rails en nog eens rails, daar gaan we de komende tientallen jaren voor. We gaan over op een fijnmazig buslijnennet, geen dorp of wijk in Nederland blijft verstoken van hoogfrequent openbaar vervoer. Autowegen blijven bestaan, maar in afgeslankte vorm. Nieuwe snelwegen en rondwegen hoeven niet meer. Dat scheelt kapitalen. Wel leggen we fietspaden aan, veel fietspaden. Iedereen kan nog op zijn werk komen, maar Nederland is niet meer vol, files behoren tot het verleden. Misschien gaan we per hoofd van de bevolking minder verdienen, maar daar staat tegenover dat we al die geldverslindende auto’s niet meer hoeven te bekostigen.”

Het bedrijfsleven kan toch niet zonder autotransport?
“U moet mijn rapport zorgvuldig lezen. We hebben de auto alleen taboe verklaard voor particulier bezit en gebruik. De gezinsauto, zeg maar. Wie beroepshalve beslist niet zonder auto kan mag blijven rijden. Denk aan veeartsen op het platteland. Ook vrachtvervoer over de weg, bestelbussen en taxi’s blijven. Je hebt geen idee hoeveel taxiritjes je kunt maken voor het geld dat je op autokosten uitspaart. Al met al realiseren we een reductie van tachtig procent van alle automobilisme. Dat scheelt meer dan één slok op een borrel qua milieuvervuiling, uitgaande van de vuistregel dat een vijfde van alle vervuiling met stikstofoxide, koolmonoxide en kooldioxide afkomstig is van auto’s en zelfs de helft van alle fijnstof en vluchtige organische stoffen. We gaan weer frisse lucht inademen, we krijgen weer aantrekkelijke steden, waar je kunt oversteken zonder stoplichten of zebrapaden. Bijna alle ruimte die nu gereserveerd is voor parkeren in wijken en de stadscentra kunnen we vergroenen. Nederland gaat z’n broeikasdoelen grandioos halen.”

Maar we zijn toch juist goed bezig met de omschakeling naar elektrische auto’s?
“De stekkerauto is niet de oplossing voor de problemen. Wie dat denkt, u vergeeft me de woordspeling, heeft een stekkertje loszitten. De elektrische auto is onze vlucht vooruit en een achterhoedegevecht van de auto-industrie tegelijk. Accu’s zijn vreselijk vervuilend en de ervoor benodigde grondstoffen zijn schaars. Schone stroom bestaat niet, net zomin als schone staalindustrie of schone rubber- en bandenindustrie.”

De Nederlandse man houdt meer van zijn auto dan zijn vrouw. De politieke partij die uw plan omarmt pleegt zelfmoord.
“Zou het? Autobezit is niet zaligmakend, het is ook een last en een ergernis. Een auto kost bakken met geld, je moet hem steeds naar de garage brengen voor beurten en keuringen, je ergert je aan de pomp vanwege de hoge brandstofprijzen, elk jaar wordt de verzekering duurder en in de kroeg mag je niet drinken omdat je nog moet rijden. Daar ben je straks vanaf en dat geeft veel vrijheid. Maar mocht u gelijk hebben, dan beklaag ik de Nederlandse vrouw. Ik juich evenwel voor de kinderen, die straks ruimte en lucht krijgen om te spelen. Misschien dat de vaders meer van hun kinderen houden dan van hun vrouwen.”

Hoe moet het met de vakanties? Hoe kunnen gezinnen nog naar de Côte d’Azur of de Dordogne? Bevordert u zo niet het vliegen?
”Luister eens goed, voor elke oplossing zijn wel tien problemen te bedenken, maar daar komen heus oplossingen voor. Meer vliegen hoort daar niet bij, als u het mij vraagt. Misschien moet wij de inhoud en zingeving van ons bestaan enigszins verleggen. Dat geldt overigens niet alleen voor Nederlanders, de hele wereld zal zich moeten herpakken om nog een toekomst te hebben.”

De hele wereld zal Nederland uitlachen als uw plan doorgaat.
“Die constatering laat ik geheel voor uw rekening. Ik persoonlijk ben ervan overtuigd dat de kwaliteit van het leven met sprongen vooruitgaat als we de auto zijn plaats wijzen. Nederland wordt een paradijs, een relaxte samenleving. Het buitenland zal jaloers op ons zijn. We worden weer gidsland. Daar was u toch dol op?”