OOK BIJ EEN ARMAGEDDON KOMT HET AAN OP ZELFREDZAAMHEID

Geloof het of niet, maar een vage kennis die ik tegenkwam in de bouwmarkt graaft een schuilkelder in zijn tuin. Hij is al vier meter diep, maar graaft nog dieper. “We moeten zo ver mogelijk onder de grond vluchten als de atoombom valt. Dat stond in de krant”, zei hij.

Ik had het ook gelezen. Het is allemaal de schuld van die misselijke Poetin met zijn gedreig met tactische kernwapens. En wat doet de regering? Niks natuurlijk. Nou ja, nagenoeg niks. Het Ministerie van Volksgezondheid heeft een noodvoorraad jodiumtabletten verborgen op een centrale plaats in Nederland die onmiddellijk kan worden uitgedeeld in geval van een ‘stralingsincident’. Aldus de krant.

Bestraald
Waar die centrale plaats zich bevindt is ons niet geopenbaard. Stel je voor als je er niet in de buurt woont. Als ik Poetin was zou ik bijvoorbeeld eerst de luchtbases Leeuwarden en Volkel platbombarderen met mijn kernwapens, want daar staan onze Joint Strike Fighters. Je bent tactisch of je bent het niet. Maar om een of andere reden wil het er bij mij niet in dat die jodiumpillen daar in de periferie centraal liggen opgeslagen. Ik vrees dus het ergste voor die bestraalde Brabanders en Friezen als het gaat om dat onmiddellijke uitdelen.

Democratie
Tot mijn verbazing meldde de krant dat het RIVM beschikt over een afdeling Stralingsincidenten, Monitoring en Analyse. De chef van die afdeling geeft ons gratis advies: volgens hem is het het verstandigst om in gebouwen te schuilen bij een kernaanval. “Maar bovenal is het verstandig de overheidsberichtgeving in de gaten te houden,” aldus die chef. De autoriteiten spreken elkaar dus een beetje tegen: wat moeten we nou? Moeten we diep gaan? Of biedt een gebouw soelaas? Dat is het mooie van democratie: daar kunnen autoriteiten met elkaar van mening verschillen zonder dat er meteen koppen rollen. En daarna mag je zelf beslissen. Kom daar maar eens om in Rusland.

Districten en kringen
De autoriteit die adviseerde zo diep mogelijk onder de grond duiken heet Riko van der Stap. Hij is manager van de commandopost Rijswijk en het Museum Bescherming Bevolking. Die commandopost is, als ik het goed begrijp, een bunkercomplex uit de tijd dat de BB nog niet museaal was. Dat is lang geleden, ik puberde nog. We kenden toen twee BB’s: de Bescherming Bevolking en Brigitte Bardot. De thans nog levende van de twee verdeelde ons land in oh-la-la- en foei-en-bah-roepers, de andere in Districten en Kringen.

logo BB

Blokhoofd
Zo had je in Drenthe een Kring Spier, zo heb ik me laten vertellen. Voor uw informatie: Spier is een dorp tussen Assen en Hoogeveen. Die BB deed er alles aan om ons te beschermen tegen de atoombom. Blokhoofden namen in die organisatie een belangrijke plaats in. Bij een ramp stonden zij paraat om krachtig leiding te geven. Op een bord naast hun voordeur stond: BLOKHOOFD. Ons blokhoofd had een kogelronde kop en was zo kaal als een voetbaltrainer. Hij heette Kok maar was kleermaker.

Rampenoefeningen
De BB met zijn bijna 200.000 meer of minder vrijwillige medewerkers deed regelmatig oefeningen rampenbestrijding. Ook mensen die als gewonden waren uitgedost deden mee. Ik ken iemand die als meisje bloederig geschminkt onder een heg was gelegd en moest doen alsof ze bewusteloos was. Na uren vergeefs wachten terwijl redders met brancards langs haar heen draafden werd het stil op straat. Braaf wachtte ze nog een paar uur, tot alle reddingshectiek uit de straten verdwenen was. In arren moede besloot het arme kind zichzelf dan maar te redden en keerde huiswaarts. Haar ongeruste ouders kregen een doodschrik bij het zien van haar bebloede hoofdje. Dat meisje heeft later de cursussen van de Landelijke Opleiding Tot Uitbeelding Slachtoffers (LOTUS, voor al uw EHBO- en rampenoefeningen) aan zich voorbij laten gaan.

Schotsschrift Mulisch

Weldenkend
Harry Mulisch heeft in zijn boekje Wenken voor de jongste dag doeltreffend de draak gestoken met de BB omdat die huis aan huis een brochure had verspreid met adviezen wat te doen bij een atoomaanval. Bijvoorbeeld onder de tafel of de trap gaan zitten. Weldenkend Nederland lag dubbel; die Mulisch, dat was me er eentje. Maar je kunt zeggen wat je wilt, toen hadden we tenminste nog een regering die een armageddon niet overliet aan onze zelfredzaamheid. Die van nu zorgt voor zichzelf, maar dat is het dan ook. Wat er nu nog over is aan schuilkelders uit die tijd is aftands en ongeschikt. “Er zijn nog wat bunkerruimtes, zogenaamde noodzetels voor de regering en Defensie, maar de bevolking moet het verder voor het grootste deel maar uitzoeken”, zegt defensie-expert Peter Wijninga van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. “Thuis onder de eettafel ga je het niet redden”, voegt hij er aan toe. Zeker Mulisch gelezen.

Tekening BB-brochure

Alleen is ook maar alleen
Die vage kennis liep ik gisteren opnieuw tegen het lijf, nu bij de supermarkt. Hij was met een afgeladen winkelwagen onderweg naar de kassa. Ik zag voornamelijk bruine bonen in blik. Ik vroeg:
“Schuilkelder al klaar?”
“Ja, ik zit nu zeven meter diep, dat moet genoeg zijn. “
“Is het niet koud daar beneden?”
“Nee, ik heb twee zonnepanelen en een windmolentje geïnstalleerd, die zorgen voor de voeding van een accu. Daar heb ik een infraroodpaneel en een pomp om het grondwater te lozen op aangesloten. We blijven dus warm en droog.”
“Je vrouw en kinderen zullen wel trots op je zijn”.
“Ik heb geen vrouw en kinderen, ik ben in mijn eentje. Dat zorgde bij het graven voor een probleem om de grond van zo diep naar boven te krijgen. Gelukkig heb ik een alleenstaande buurvrouw die wel volle emmers naar boven wilde hijsen. Op voorwaarde dat zij ook in de schuilkelder mag. Ik heb maar OK gezegd, al zat ik er niet op te wachten. Aan de andere kant, alleen is maar alleen.”

Paradijs
“Misschien zijn jullie straks de enige overlevenden, de nieuwe Adam en Eva”, opperde ik.
“Ik val totaal niet op haar. Ze is trouwens lesbisch”.
“Weet jij wat Adam en Eva waren? Hun was niks gevraagd voordat ze in het paradijs werden neergekwakt. Je ziet wat er van gekomen is.”
“God beware”, zei hij, “mooi paradijs wordt dat”.
“Je moet het willen”, drukte ik nog even door, “als enigen in de puinhopen achterblijven. De meeste mensen zouden liever dood zijn.”
“God beware”, zei hij nog eens en sjouwde verder met zijn kar. “Poetin hoeft zich wat mij betreft niet te haasten”, riep hij nog over zijn schouder, “die bruine bonen gaan nog minstens twee jaar mee.”

Adam en Eva in hun paradijs

4 reacties

Naar het reactie formulier

    • Jos Riemersma-Tonnaer op 17 oktober 2022 om 14:51
    • Reageer

    Mijn werkzaamheden en verdere besognes van alle dag, geven mij geen ruimte om nog na te denken over de
    maatregelen die ik zou moeten treffen om aan een ramp van die aard te ontsnappen.
    Mijn hoop is dan maar,mogelijk ijdele hoop, dat een dergelijke ramp zich niet zal voltrekken.
    Hoogst vermakelijk vind ik wel het verhaal van de kuilgraver. Heel erg leuk bedacht.
    Dank je wel Piter.

    • Annemiek Vos op 14 oktober 2022 om 11:10
    • Reageer

    Moest er meteen aan denken:

    https://youtu.be/ExnZQK7-T0I

    • Boudewijn op 14 oktober 2022 om 11:09
    • Reageer

    De Bescherming Burgerbevolking werd ook gebruikt als dump voor buitengewoon dienstplichtigen. Nadat ik was vrijgesteld voor het vervullen van mijn dienstplicht op grond van broederdienst (twee broers die al gediend hadden toen ik aan de beurt was) kreeg ik op een mooie dag een oproep voor de BB. Het plaatselijke blokhoofd schreef in de oproep dat hij had vernomen dat ik over een einddiploma gymnasium beschikte, dus hij was op het idee gekomen om mij aan te stellen als instructeur voor het hanteren van de brandspuit in geval van zich voordoende ‘casualiteiten’. Ik zweer het, dat stond er. Het blokhoofd was niet voor een kleintje vervaard.
    Gelukkig maar, want op mijn uitgebreide verweer met zeven argumenten op grond waarvan ik voor een andere taak binnen de BB pleitte, heb ik nooit meer iets vernomen. Zo’n praatjesmaker had het blokhoofd er kennelijk liever niet bij. Een verstandige man.

    • Dirk Dragstra op 14 oktober 2022 om 10:31
    • Reageer

    Ik miste nog de vertaling BLOCKHEAD van BLOKHOOFD (als handreiking aan de internationale reddingsbrigades die na het armageddon komen puin ruimen, dat ze weten wie ze uitgraven).

Laat een antwoord achter aan Jos Riemersma-Tonnaer Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.