MIJN VADER HAD EEN STRADIVARIUS

Mijn vader had een viool. Als je door een klankgat naar binnen koekeloerde kon je met enige moeite in het duistere binnenste op de achterwand het woord Stradivarii ontwaren. Hij had dus een een echte Stradivarius. Als hij mij had gezegd: jongen, als je er flink je best op doet mag jij hem hebben, en ik had dat gedaan, dan was ik nu een man in bonus geweest.

Maar niet heus. Het was mijn oudere broer die vioolles kreeg. Arme kerel. Wij andere kinderen namen woorden als jammerplank en kattengejank in de mond als hij het ding onder de kin legde. Hij hing de viool al gauw aan de wilgen. Mijn vader daarentegen bleef bij vlagen spelen, uitsluitend vingeroefeningen. Dan klonk door ons huis een ijselijk gekras. Het ging door merg en been. Alleen Trumps stem doet nog meer pijn aan de oren.

Rieu en Jansen
Op een echte Stradivarius had het niet beter geklonken. Ik vermoed dat duizenden ordinaire violen net als de onze de beroemde naam valselijk ingebrand kregen – of nog krijgen. Echte Stradivariussen hebben minimaal de signatuur Antonis Stradivarius Cremonensis Faciebat, las ik. Stradivarius werd ouder dan negentig. Ik hoop dat Trump dat niet haalt. Toen Stradivarius in 1737 stierf had hij meer dan 1100 violen, altviolen en cello’s gebouwd. De helft ervan is nog onder ons. André Rieu en Janine Jansen bijvoorbeeld hebben er een.

Therapeutisch
Een Stradivarius is een persoonlijkheid, topviolisten ontwikkelen er een liefdesrelatie mee. Voor het leven. Zoals Min Kym, een Koreaanse violiste. Haar Stradivarius werd gestolen op een treinstation in Londen. Haar wereld en carrière stortten in, ze raakte in een diepe crisis. Hoe dat ging beschrijft ze in haar boek Verloren (uitg. Overamstel). Het schrijven ervan heeft ongetwijfeld therapeutisch voor haar gewerkt . Op mij maakte het diepe indruk.

.

De politie verspreidde deze foto’s van Min Kyms gestolen Stradivarius. Een viool is een individu en voor dieven moeilijk te slijten. Omgesmolten kan hij niet worden, zoals de gouden helm van Dacia.

Zeldzaam exemplaar
In het boek Boswerk (uitg. Wijdemeer) schrijft Annelies Henstra hoe Antonio Stradivarius een geschikte fijnspar zoekt in het ‘violenbos’ van Paneveggio, niet ver van Cremona. Goed kijken, bomen bekloppen en intuïtie brengen hem bij de juiste boom. Ik wed dat hij ook zijn neus gebruikte. De boom die hij tenslotte kiest is goed voor veertien violen. Na haar relaas over Stradivarius’ zoektocht vertelt ze over de hedendaagse vioolbouwer Gaspar Borchaert. Een Duitser, wiens atelier net als dat van Stradivarius in Cremona staat. Na lang zoeken vindt Borchaert in Bosnië zijn ideale vioolboom. Maar hij laat hem staan omdat het zo’n zeldzaam exemplaar is. Zulke mensen bestaan dus ook.

Zorgvuldigheid
Hout is de vriend van de mens, je kunt er ontzettend veel mee, maar daarmee is de mens nog geen vriend van het hout. Het verhaal van Annelies Henstra mondt uit in een aanklacht tegen Staatsbosbeheer. De natuurbeheerder kapte in 2015 met grof geweld een oud bos weg op de Utrechtse Heuvelrug. Het ging om de houtopbrengst, want Staatsbosbeheer moet geld verdienen. Natuur mag niet alleen maar geld kosten, maar moet ook lonen, vindt het Rijk. SBB lapte alle zorgvuldigheid aan zijn laars, maar beweerde natuurlijk het tegendeel.

Woke
Hoe zuinig zijn we in onze tijd van luxe en overvloed nog op onze natuur, onze spullen, onze cultuur? In mijn jeugd hadden we al The Who, de band die zijn gitaren en geluidsinstallaties op het podium in stukken sloeg. Dat zie je Janine Jansen niet doen, laat staan een heel symfonie-orkest. Trump zou het prima vinden. Hopelijk ontvangen symfonie-orkesten in de VS geen geld uit federale potjes. Dan waren ze verloren. Met dat kattengejank van al die violen maak je immers geen Proud Boy blij. Bovendien spelen er zwarte en gele mensen in die orkesten mee, die orkesten zijn dus woke. Weg ermee! Van iemand die laadpalen voor elektrische auto’s verwijdert omdat ze woke zijn kun je niet anders verwachten. Maar waar moeten Musks Tesla’s nu laden? Of zijn die voortaan ook woke?

What ’s in an name? (Lemma Webster’s Dictionary)

Averechts
Die woke laadpalen waren voor mij aanleiding voor dit schrijfsel. Duurzaamheid versus verspilling, daar zit wel een stukje in, dacht ik. Zo kwam ik bij dat bosboek uit en bij de violen, bij Stradivarius en de viool van mijn vader. Het werd een breiwerkje, mogelijk heb ik een steekje laten vallen, maar alles is averechts. Bent u er nog? Dat kan ik van mijn vader en broer niet zeggen. Even afhechtend: wat zou ik ze graag nog eens bezig horen op hun jammerplanken.