Navalnys dood bracht in Rusland een aantal dapperen op de been die bloemen voor hem legden. We zagen het op tv, met op de achtergrond de onvermijdelijke in het zwart gehulde politiemannen. Even later zagen we hoe ze de bloemenleggers wegsleepten en in arrestatiebusjes duwden.
Mij schoot in herinnering het door Jenny Arean gezongen liedje Iemand moet het doen, tekst Jan Boerstoel. Het gaat over beulen, politiemensen en rechters als uitvoerders van terreur en onderdrukking. Slotregels:
Iemand moet het doen, iemand moet de wereld mores leren
Koste wat het kosten moet, vrijheid of geluk of bloed
Iemand moet het doen, iemand moet het willen en de rest vindt het wel goed
Lichte muziek, zware kost.
Sándor Màrai beschrijft in zijn boek Land, Land! hoe in 1945 de communisten de terreur van de nazi’s overnemen. In Boedapest herkent hij bij een berucht gebouw de mannen die daar in de nazitijd verzetsmensen martelden. De mannen hebben hun nazi-uniformen verruild voor uniformen van het nieuwe regime. Zo kunnen ze hun werk voortzetten. Proleten, noemt Màrai deze mannen. Citaat: ‘Er is geen tegenstander die minderwaardiger en vernederender is dan de proleet. De bandiet die uit eigen beweging misdaden begaat, neemt tenminste nog persoonlijk verantwoordelijkheid. De proleet nooit. Hij verschijnt pas op het historische toneel als hij zonder verantwoordelijkheid, op instigatie van hogerhand te werk kan gaan. Dan trekt hij zijn paradetenue aan, likt zijn lippen, stroopt zijn mouwen op en gaat tevreden, met een gelijkmatige slag aan het werk’.
Iemand moet het doen, iemand moet het willen. Geen probleem, proleten te over.
6 reacties
Naar het reactie formulier
Piter,
Er is zo ongelooflijk veel te doen. Ben bijzonder blij dat jij het voortouw weer neemt.
Fijn om te lezen dat je ’terug van weggeweest’ bent.
Proleten doet net voorkomen alsof je in een andere hoedanigheid niet meer verantwoordelijk bent voor je eerdere (wan-)daden of uitlatingen. Het doet mij direct denken aan een politicus van nu de grootste partij die nu plots afstand neemt van allerlei eerder gedane uitspraken. Maar voor mij blijft het beeld van voor de verkiezingen toch de overhand houden.
Welkom terug, Meteen midden in de roos.
Bert.
Geweldig dat Zijzee weer terug is! ‘Proleet’ is een goed gekozen woord. De woordafleiding geeft Marai daarbij steun: proleet komt van proletarius, “Zij, die zóó weinig bezaten, dat zij niet eens in de laagste klassen vielen, werden proletariërs genoemd. Het woord is afgeleid van “proles” = nakomelingschap, daar zij alleen door hun kinderen (als soldaten) den staat van dienst konden zijn.” (Zie link https://historiek.net/proletariers-betekenis-herkomst/96683/ ).
Later werd het synoniem met onbeschaafd . Nog later riep Marx ‘Proletariërs aller landen verenigt u!’ Hoe beschaafd was dat?
Dag Piter,
Dank voor deze bijdrage.
Je bent gemist.
Ha Zijzee, mooi dat je er weer even bent! Heb maar 1 probleem…. denk nu steeds dat het vrijdag is…….