HET GEMAK DIENT DE MENS: HOEP, WEG TROEP

Afval Bestaat Niet. Deze tekst kwam ik meermalen op vuilniswagens tegen, die hun bestaan dus dankten aan iets dat niet bestaat. Dat hebben ze gemeen met dominees, en ook dat ze een heilsboodschap verkondigen.

Tegenwoordig moet je je als bedrijf sterk maken voor de circulaire economie, anders tel je niet meer mee. Dus presenteer je je als een belangrijke exponent van dit streven. En natuurlijk doe je dan ook best wel je best om daar enige inhoud aan te geven, je zult wel moeten. De Tweede Kamer zei het zelf, deze week nog. Maar het blijft een moeizame affaire.

Als afval niet bestaat loop je als vuilniswagen vanzelf vast.
Na een fusie heeft Van Gansewinkel zich omgedoopt tot Renewi, zonder meer een schitterende vondst!

Dus hoewel ieder automerk zijn nieuwe types tegenwoordig aanprijst als een zegen voor het milieu en er nagenoeg geen bedrijf meer bestaat dat niet barst van de groene ambities, tot aan Tata toe, dendert de niet-circulaire vervuiling onverminderd voort. Het vuil zit onzichtbaar voor het blote oog te land, ter zee en in de lucht. Zichtbaar is het zowat overal waar je om je heen kijkt.

250 soorten plastic
Kijk maar eens in de schappen van de supermarkt. Vleesbakjes en andere plastic-verpakkingen zijn al afval voordat ze gebruikt zijn. Ze zijn alleen maar goed voor de verbrandingsoven. Dat kun je optimistisch recycling noemen omdat het warmte oplevert, maar met een circulaire economie heeft het niks te maken. Plastic is sowieso bijzonder problematisch als het om hergebruik gaat: er bestaan ongeveer 250 soorten met evenzoveel verschillende additieven die voor het overgrote deel alleen maar hergebruikt kunnen worden als zichzelf. Samensmelten tot mengvormen gaat nauwelijks, scheiden al evenmin.

250 unieke soorten

In de soep
Lang niet alle plastic drijft op water. Onze onvolprezen Boyan Slat kan dus nog wel even voort als hij de oppervlakte van de oceanen heeft schoongeveegd. Hij zal nog heel veel dieper in de plastic soep moeten duiken.
Mij hoor je niet beweren dat plastic alleen maar slecht is. Ergens las ik dat plastic een zegen is in gebieden waar thuis het water niet uit de kraan stroomt. Dankzij plastic emmers en jerrycans hoeven kinderen en vrouwen niet meer de extra last van zware kruiken te torsen. Ik neem meteen aan dat de wereld überhaupt niet meer zonder kunststoffen kan. Als we alleen maar ‘natuurlijke grondstoffen’ zouden gebruiken dan waren de bomen, metalen, het rubber en weet ik veel wat nog meer al lang op geweest. Maar het zou misschien wat minder kunnen. En mogelijk zouden we er ook wat prudenter mee om kunnen omgaan. Niet alleen met plastic-afval overigens.

Boyan ging ook ruimtevaartkunde studeren. Om het ruimte-afval straks ook nog op te kunnen ruimen? ’t Zou me niet verbazen..

7000 oracs
Laatst zag ik op tv hoe de afvalbergen zich langs de straten en wegen van Rome ophopen. Een probleem waar buurstad Napels al langer berucht om is, maar dat niet alleen in Italië speelt. Ik las dat ook in Haagse straten het vuil zich opstapelt. Dat gebeurt rondom de ondergrondse afvalcontainers waar de bewoners hun afval in moeten mikken. Velen doen dat braaf, maar velen ook niet. Vuilniszakken, oude matrassen, kartonnen dozen, rotzooi zonder end vervuilt daar de straten. Er zijn zevenduizend van die ondergrondse restafvalcontainers geplaatst. Oracs, noemt de gemeente die dingen. Ze zit nu met de handen in het haar, het levert alleen maar bergen extra werk op voor de vuilophaaldienst. Oracs et Labora dus.

Rome (foto) is mooi, maar Den Haag niet minder.

Het lukt ook wel zonder immigranten
Voor een deel wordt het probleem geweten aan de allochtone inwoners die het systeem niet zouden begrijpen of er geen boodschap aan hebben. “Er komt hier een stukje migratie om de hoek kijken”, zegt een gemeenteambtenaar. Dat wil ik graag geloven, maar ook zonder immigratie lukt het prima. Zo passeer ik regelmatig op mijn fiets een plek vlak buiten Stadskanaal waar auto’s kunnen parkeren bij een vuilnisbak. Op de maandagochtenden ligt die plek bezaaid met rotzooi. Let wel, in Stadskanaal en omgeving wonen weinig immigranten.

Big Tasty: zeer smaakvol.

MacDonald’s
Nadere inspectie leert dat de vuiligheid voornamelijk bestaat uit verpakkingen van MacDonald’s. Vette bek gehaald op zaterdagavond, parkeren op een mooi donker plekje, vreten, raampje open en hoep, weg troep. Het gemak dient de mens, de gemeente mag het opruimen. Toen de plaatselijke MacDonald’s in vlammen opging bleef het er korte tijd betrekkelijk schoon, maar al snel hervond de plek zijn vertrouwde emplooi als stortplaats. De herbouw van de MacDonald’s nadert inmiddels zijn voltooiing. Ik voorspel de mini-belt een grote toekomst.

Voor de brand

Nestvervuiler
In feite gebeurt hier in het klein wat wij in het groot ook doen, zij het vaak minder zichtbaar. Ik heb het nadrukkelijk over wij, want ook ik lever mijn aandeel, als inwoner van het rijke westen zelfs meer dan dat. CO2, nitraat en fijnstof in de atmosfeer, pesticiden in de bodem, vervuilde zeeën, zelfs het ruimteafval dat om de aarde cirkelt, ze bestaan allemaal dankzij datzelfde principe: hoep, weg troep.

Een grotere nestvervuiler dan de mens bestaat niet.
Afval wel.

Na de brand.

Verschimmeling
Plastic is verantwoordelijk voor zo’n 15 procent van de CO2-uitstoot. Het CO2-gehalte in de atmosfeer neemt nog steeds toe. Ik wacht op het moment dat de CO2-concentratie zo hoog wordt dat we stikken. Maar misschien is dat niet nodig als de evolutie, die nergens voor terugdeinst, ons plantaardig maakt. De verschimmeling van onze hersenen, waar het publieke debat zo onder te lijden heeft, is al een stap in die richting.
Daar kunnen we later misschien nog eens een boom over opzetten.

2 reacties

    • Menno Samplonius op 19 november 2021 om 19:45
    • Reageer

    Allemaal in gestrekte draf met je biezen mandje naar de markt om onverpakte biologische streekproducten in te slaan. Mozes ging ons lang geleden al voor en smulde samen met zijn volk dagelijks verantwoord van zijn stenen tafelen (Exodus 20:1).

    • Johan Boelman op 19 november 2021 om 10:46
    • Reageer

    Ergernis nummer 1 is vaak het afval dat her en der ligt. Denk maar aan de afritten bij drukke snelwegen.
    Maar eigenlijk moeten we maar terug naar het broodtrommeltje en het gebruik van plastic verpakkingsmateriaal drastisch terugbrengen. Niet geproduceerd is ook geen restafval.
    En als we de blisterverpakkingen verbieden/vermijden scheelt dat ook weer een hoop pleisters…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd.