GOD HEEFT ORANJE DE DAS OMGEDAAN

Analyse: Hij zette onze jongens voor paal en gelijk had Hij

In deze adventstijd wil ik u graag iets vertellen over mijn persoonlijke geloofservaringen, die mij bij uitstek kwalificeren als voetbalanalist. Al zeg ik het zelf. Het begon al vroeg, toen mijn moeder mij voorlas uit de kinderbijbel. Later bezocht ik de zondagsschool. Langzaam begon het tot me door te dringen dat mijn ouders lid waren van een kerk.

Een keer speelde ik Josef bij het kerstspel in die kerk. Kort daarna werd ik van de zondagsschool verwijderd omdat ik de juffrouw de stoel onder het gat vandaan trok toen ze wilde gaan zitten. Ik hoopte met die actie in de smaak te vallen bij mijn medeleerlingen. Ze viel wreed op haar kont, maar haar gezichtsvermogen leed er niet onder. Godzijdank. Ik vond het niet erg dat ik was weggestuurd, totdat een vriendje, dat ook op zondagsschool zat, zei dat zijn ouders dit voorval ernstig opnamen en mijn toekomst donker in zagen. Dat was even slikken, maar het leven gaat door, zelfs voor kindertjes die de zondagsschool niet meer frequenteren.

Nog altijd voel ik die kriebel in mijn kuiten

Stomerij
Er is een periode geweest dat wij thuis voor en na de maaltijd ‘stil waren’. Bidden kon je het niet noemen. Achteraf denk ik dat we het deden omwille van een gereformeerd dienstmeisje dat met ons meeat. Mijn vader kwam vaak laat aan tafel en riep dan “orate pro me” (de betekenis van deze woorden kunt u desgewenst googelen) alvorens zijn maaltijd razendsnel weg te werken en vervolgens zonder de Heer te danken weer naar zijn werk te snellen. Eens at ik bij een vriendje wiens vader dominee was. Na het stille gebed dat voorafging aan de maaltijd sloeg hij de ogen op en sprak tot zijn vrouw: “Is mijn pak al terug uit de stomerij?” Zijn achternaam was Hellemans.

Filistijnen
Zelf heb ik korte tijd gebeden. Dat was in de tijd dat we facultatief catechisatie kregen op de openbare lagere school, waar ene juffrouw Van der Zee verhalen vertelde over De Boze, Baäl, het Gouden Kalf en de Filistijnen en zo. ‘s Avonds in bed smeekte ik Onze Lieve Heer met gevouwen handjes en de oogjes stijf dichtgeknepen allerlei gunsten af. Soms vroeg ik ook wel eens iets in het belang van een ander, in de hoop God daarmee gunstig te stemmen. Lang heeft dit bidden niet geduurd, mede bij gebrek aan resultaat. Eens vroeg ik mijn vader of hij écht geloofde. Hij antwoordde dat hij daarvoor zijn best had gedaan. Ik wist genoeg. Dit zal in de begintijd van de middelbare school geweest zijn.

Ik schaamde me diep tegenover mijn vriendjes

Balschoppen
Wij woonden aan een pleintje waar je fantastisch kon voetballen. Ik deed daar hartstochtelijk aan mee en dank daar mijn liefde voor het spel aan. Al heb ik in geen decennia meer gevoetbald, nog altijd voel ik die kriebel in mijn kuiten als ik het anderen zie doen, op straat, op een veld of op tv. Dat komt van dat pleintje. Soms kwam mijn vader ons huis uit en riep, onderweg naar zijn auto: “Zo jongens, zijn jullie aan het balschoppen?” Dat maakte mij razend. Het was een belediging van het spel en ik schaamde me diep voor mijn vader. Wat was hij toch een misselijke vent.

Hartstocht
Omdat ik zowel het geloof als het voetbal met hartstocht heb gepraktiseerd kwam ik op bekend terrein toen ik in de Volkskrant las dat 15 van de 24 voetballers uit onze nationale selectie in Qatar meededen aan Christelijke godsdienstoefeningen die werden belegd door het diepgelovige sterspelers Depay en Gakpo. Het duo verklaarde tegenover de krant dat ze God niet vroegen om overwinningen, maar wel om de daarvoor benodigde gemoedsrust. Ik kan me dat voorstellen, want de jongens stonden onder enorme druk. Sterker nog, ze zijn er onder bezweken. Maar dat bleek pas later.

Egocentrisch
Het is in de wereld een gedoe van jewelste: oorlogen, rampen, list en bedrog zonder end. Dat was al zo toen ik ‘s avonds in mijn bedje bad. Toch dacht ik dat God een luisterend oor had voor mijn wensen. Van een kind snap je dat, maar van volwassenen? Beroepshalve bezocht ik menige CDA-bijeenkomst, waar steeds vooraf de zegen des Heren werd afgesmeekt over de vergadering. Al prevelende sloeg men de blik dan bescheiden neer, maar ik heb het altijd een onbescheiden aandachttrekkerij gevonden. Dachten ze dat de Here niets beters te doen had dan hun miezerige samenzijn in goede banen te leiden? Zo denk ik ook over de gebeden rond de maaltijd. Achteraf danken is tot daar aan toe, maar ‘Here zegen deze spijze amen’? Dat dacht ik niet. Hij heeft wel iets belangrijkers aan Zijn Hoofd, bijvoorbeeld Poetin helpen bij zijn oorlog tegen Oekraïne. Kirill, de patriarch van Moskou, doet niet anders dan Zijn zegen daarover afsmeken, gehuld in zijn met juwelen behangen gewaden en goudbestikte theemutsen die onomstotelijk bewijzen dat God hem welgezind is, want anders zat hij wel naast Job op de mestvaalt. Heel nobel van Kirill dat hij Gods glorie wil delen met vriend Vladimir.

Wie zich zulke prachtige gewaden kan permitteren moet wel in een goed blaadje staan bij het opperwezen.

Schietgebedjes
Dit alles overziend is het aanmatigend te denken dat God zich wil mengen in zoiets onnozels als voetbalwedstrijden. Van zulke verzoeken houdt Hij niet, dat kan ik u als voormalig amateurtheoloog en dito voetballer zo wel vertellen. Voetballers die prevelend met de blik omhoog het veld opdraven, eventueel onder het slaan van een kruisje, wil Hij in Zijn oneindige goedheid nog wel vergeven. Dat zijn schietgebedjes, en als je niet schiet ken je niet scoren, Cruijff zei het zelf. Maar hele godsdienstoefeningen omwille van het winnen van een potje poebal beschouwt Hij als hovaardij en blasfemie. IJdelheid der ijdelheden, het is al ijdelheid, Prediker zei het zelf. Daar komt bij: kinderen die vragen worden overgeslagen.

Vuistje
Gods wraak was dan ook groot. Hij stelde een scheidsrechter aan, die met veel fout gefluit alle gemoedsrust uit het Nederlandse team wegblies. Even leek het nog goed te komen dankzij twee goals van de vrome Wout Weghorst, maar toen kwam de apocalyps: het penaltyschieten. Was God het gebedel om aandacht al in het verkeerde keelgat geschoten, de gal liep hem helemaal over toen hij vernam dat Van Gaal het penaltyschieten ‘wetenschappelijk had aangepakt.’ God haat wetenschap, wetenschap is Zijn concurrent.
Penalty betekent straf en strafschoppen werden het: meteen al liet hij de vrome Virgil jammerlijk falen. Daarna leverde Berghuis een wetenschappelijke misser af en vervolgens was er geen redden meer aan. De Oranjehelden kregen een rode waas voor de ogen en het duurde niet lang of de meute zette het op een vechten. Mocht God een Vuistje hebben, dan lachte Hij erin zoals Hij zelden gelachen heeft.

Na alle uren die op tv zijn verluld aan voetbal wilde ik u deze analyse niet onthouden. Ik weet nu al wie zondag de finale wint: de ploeg die het minst tot God heeft gebeden.