In Stockholm en Kopenhagen lopen de koranverbrandingen de spuigaten uit. De regeringen van Denemarken en Zweden willen deze acties verbieden omdat ze bang zijn voor terroristische wraakacties en diplomatieke repercussies, zoals het sluiten of bestormen van ambassades. Maar ja, de grondrechten hè.
Het demonstratierecht en de vrijheid van meningsuiting zijn hier in het geding. Dat wordt constitutioneel koorddansen. Moeilijk moeilijk. Persoonlijk vind ik het verbranden van boeken lijnrecht ingaan tegen de vrijheid van meningsuiting. Boeken horen als dragers van het vrije woord te worden beschermd tegen verbranding, of ze nou heilig zijn of niet.
Proleten
Mocht er een verbod komen, dan zullen de boekverbranders zich meteen tot de rechter wenden en zich beroepen op een grondrecht waar ze zelf schijt aan hebben. Openbare boekverbrandingen zijn in de geschiedenis altijd op touw gezet door politieke proleten die zodra ze de macht hebben iedereen met kritiek de mond snoeren door ze op te sluiten of dood te schieten. Dat was zo en is nog altijd zo.
Pyromanen
De twee Scandinavische regeringen tasten nu de mogelijkheden af of ze een verbod wettelijk kunnen regelen. Het zal wel niet gaan om een algeheel verbod. Wie zal iemand verbieden een boek uit zijn eigen boekenkast in de open haard te gooien? Het is barbaars, maar de lange arm der wet hoeft zich niet uit te strekken tot in onze open haarden. Een verbod moet zich derhalve beperken tot verbrandingen in het openbaar en dat moet bij wet worden geregeld, met als achterliggend argument (preambule) de bescherming van de vrijheid van meningsuiting. Die zogenaamde heilige boeken zijn vaten vol meningen. Nu kun je aanvoeren dat het opfikken van een enkel exemplaar niets betekent, er zijn immers nog genoeg exemplaren over. Maar dat argument gaat eraan voorbij dat de politieke pyromanen luid belijden dat ze de islam willen uitroeien (hùn preambule).
Lauw
Vorige week las ik in De Groene Amsterdammer dat de verontwaardiging in de Islamlanden over koranverbrandingen zeer selectief is. Over verbrandingen in West-Europa ontsteken ze daar in grote woede, maar op schendingen elders reageren ze lauw. Zelfs op koranverbrandingen in Israël volgden hoegenaamd geen wraakacties of demonstraties in Islamitische hoofdsteden.
In Syrië, zo vertellen de van oorsprong Syrische schrijvers van het betreffende artikel, hebben Assads troepen moskeeën en korans verbrand en dwongen ze mensen te verklaren dat Assad hun opperste god was. Dat was op filmpjes te zien, maar protesten uit andere moslimlanden bleven uit. Iran bleef Assad zelfs steunen. Een spotprent in een krant of een koranverbranding daarentegen in Europa brengt in Iran zomaar duizenden demonstranten op de been, daartoe opgehitst door het regime. Europa is de bron van alle kwaad. De heilige verontwaardiging versterkt de goddelijke status van de ayatollah en leidt de aandacht af van de echte problemen.
Arrogantie
Zo versterken de koranverbranders de islamitische regimes eerder dan dat ze ze bestrijden. Vriend Erdogan, die steeds ferventer de Islam-kaart speelt, is ook zo’n politicus die ze met hun acties de wind in de rug geven. Erdogan kon de sterke man spelen door zijn veto te gebruiken op toetreding van Zweden tot de NAVO. Dat cadeau viel hem in de schoot in verkiezingstijd. Toen Zweden boog onder zijn chantage kon hij niet meer stuk. Tegenwoordig schreeuwt hij over ‘westerse arrogantie’, en ‘dat hij de westerse leiders wel eens zal leren dat beledigen van de heilige islam geen vrijheid van meningsuiting is’. Erdogan weet heel goed hoe de discussie over de grondrechten hier verloopt. Van enig begrip van zijn kant taal noch teken, over arrogantie gesproken.
Goud waard
De ene ultrarechtse hand wast de andere. Met modder. De koranverbranders hopen op aanslagen als tegenreactie. Zie je wel, kunnen ze dan zeggen, hoe intolerant die moslims zijn? Voor de ayatollah’s en de Erdogans van deze wereld zijn ze goud waard. Het zou me niet verbazen als ze de vuurtjestokers ervoor betalen.
2 reacties
Een verademing, Piter, hoe je dat dilemma – wel of niet verbieden van de koranverbrandingen – aan flarden schiet… En hoe treurig deze realiteit ook is, (ook) door je taal weer een plezier om te lezen.
En perfect idee, Dineke!!
Deze column graag in een aantal talen overzetten op inpakpapier en distribueren via alle boekwinkels (in vele – echt vele-landen).